¿Vendimar a man ou con máquina? Vantaxes e inconvenientes

Diversos expertos falaron este xoves en Agrovid, a Feira para o Cultivo da Viña que se celebra en Valladolidad, das vantaxes e inconvenientes da vendima con máquinas, unha opción que crece debido á escaseza de man de obra. Estas son as conclusións

Publicidade
¿Vendimar a man ou con máquina? Vantaxes e inconvenientes

A dificultade para atopar man de obra para a vendima e os menores custos están a levar nos últimos anos a que cada vez máis adegas e viticultores recorran á vendima mecánica, unha técnica que mellorou nos últimos anos en precisión para preservar a calidade da uva.

Neste momento xa hai en España censadas algo máis de 2600 máquinas vendimiadoras, o que supón que entre o 20 e 30% da supeficie vitícola española é vendimiada con máquinas, unha porcentaxe que vai en aumento.

Para analizar as oportunidades pero tamén as desvantaxes deste sistema fronte á vendima manual, AGROVID, a feira especializada no cultivo do viñedo, que desde hoxe e até o vindeiro sábado celébrase en Valladolid, reuniu a diversos expertos este xoves nunha xornada técnica sobre “Mecanización do viñedo”, moderada polo enxeñeiro agrónomo Luís Márquez Delgado.

Os pros e os contras da vendima a máquina fronte á tradicional a man

Vantaxes:

-A principal vantaxe é o prezo: Unha vendimiadora na Denominación de Orixe Rueda costa sobre uns 260 euros a hectárea, fronte aos 480 euros por hectárea de viñedo que custa a vendima manual mediante xornaleiros.

-Non se ve afectada polas inclemencias meteorolóxicas: a máquina pode traballar con choiva ou de noite, momento óptimo para preservar o frescor da uva.

-Permite coller a uva nunha maduración óptima, sen esperar á dispoñibilidade ou non de man de obra.

-Maior rapidez e maior frescura da uva ao chegar a adega, ao poder traballar de día ou de noite, segundo a elección do enólogo, algo que non permite a vendima manual.

-Homoxeneidade da colleita: unha vendima mecánica vai cultivar da mesma forma en toda a parcela.

-Inocuidade: a vendimiadora e as bañeiras deben estar lavadas e desinfectadas, co que se evita problemas de falta de hixiene que poden suceder coa vendima manual.

Inconvenientes:

-A vendima a máquina soamente pódese realizar en viñedos con condución en espaldeira, sen pendentes elevadas e non é viable en parcelas pequenas.

-Máis rotura dos bagos das uvas na vendima mecánica fronte á manual. Isto pode representar un problema importante de oxidación e de fermentación se se tarda demasiado tempo en conducir as bañeiras de uva á adega.

-A selección da uva a priori é peor, especialmente se o estado sanitario non é bo, con presenza elevada de oídio ou de botrite.

-Problema de recollida dos rebouzos; os acios que nacen nas puntas da vide e que tardan máis en madurar, polo que se son vendimiados xunto ao resto prexudican ao viño. Este problema pódese reducir cunha boa regulación da máquina, con menos velocidade e menos sacudidores, e sobre todo cunha mesa de selección antes de entrar en adega.

-Maior presencia de peciolos das follas, o que provoca problemas de verdor nos viños.

-Non todas as variedades valen para ser vendimiadas a máquina: En Castela e León funciona moi ben co branco verdejo ou co Cabernet Sauvignon, pero non con outras variedades tintas como o Tinto Fino.

-Non todas as adegas están adaptadas para a vendima mecánica, pois deben ter capacidade suficiente para traballar con remolques de uva e para procesar altos volumes en pouco tempo.

A opinión dos expertos:

Ponentes da xornada de AGROVID

Ponentes da xornada de AGROVID

Alfredo Pérez Heras, responsable de Agrícola Pistacyl S.L: “É clave ter unha mesa de selección na entrada a adega”

Alfredo Pérez Heras é responsable de Agrícola Pistacyl S.L., unha empresa castellanoleonesa que centa con 11 máquinas vendimadoras, o principal freo á introdución da vendima mecánica é a mentalidade: “Por unha cuestión de mercadotecnia, pensamos que a vendima manual é mellor que a mecánica, cando non é así, e ademais é máis barata”.

Neste sentido, a súa recomendación para mellorar a calidade das uvas vendimiadas a máquina é “empezar a traballar con remolques con dobre fondo e descarga por vibración. A continuación pasar a uva por unha mesa de selección, con persoal para quitar pecíolos e posibles rebouzos. Evítase todo o problema e se facemos números, encarece o prezo da botella soamente entre 1 e 2 céntimos. Desta forma teremos unha uva perfecta que estará en depósito unha hora despois de ser vendimada”.

Por último, Alfredo Pérez recomendou aproveitar as vantaxes da agricultura de precisión que ofrecen as novas vendimiadoras. “Temos máquinas que incorporan imaxes por satélite do viñedo, co que podemos ver as zonas da parcela coa uva máis madura e recollela en dúas tolvas segundo esas imaxes e o tipo de uva. O enólogo decidirá despois se fai dous viños diferentes ou non. Tamén xa hai máquinas que traballan co pesado en contínuo, permitindo saber o que produce cada zona da parcela”, avanzou.

Tomás Postigo, propietario de Bodegas Tomás Postigo: “A vendima a man ten un futuro certo se se lles paga ben aos traballadores”

Tomás Postigo é propietario da adega do mesmo nome na Denominación de Orixe Ribera del Duero, e declarouse “gran defensor da vendima a man, aínda que non se poden negar -recoñeceu- as vantaxes da vendima a máquina”.

“De feito, -asegurou- fun dos primeiros en vendimiar a máquina, no ano 1995 en adega de Pago de Carraovejas, en Cavernet Sauvignon, pois permitíame vendimar a comezos de novembro, cando é moi difícil atopar man de obra para a vendima”.

En todo caso, lembrou que “non todas as variedades valen para vendimar a máquina: no verdejo vai moi ben pero co tinto fino rompen moito os bagos”.

Ademais, lembrou que “para que a vendimiadora funcione ben e non colla de todo, necesítanse polo menos 50 horas por hectárea de man de obra para preparar a viña, a parte de boa poda en verde, con pulgares ben aliñados, é necesario ter os pampos ben levantados, a espaldeira ben aliñada, quitar rebouzos e follas a man para que non entren na máquina…etc”.

No seu caso, a vendima nos viñedos de Bodegas Tomás Postigo realízase a man, “algo que farei mentres poida pois permíteme facer unha tripla selección: unha primeira selección a man para eliminar excesos de carga, acios mal madurados..etc; unha segunda na propia vendima e outra terceira ao levar a uva en caixas á adega”.

“Está claro que encarece o proceso pero a miña máxima é a calidade e o meu viño non é barato”, recoñeceu. Ademais, defendeu que “aos viticultores en Castela e León non lles podemos pagar menos de 9000 euros brutos por hectárea, para que lles sexa rendible”, recoñeceu.

Por último, Tomás Postigo mostrouse convencido de que para garantir a dispoñibilidade de man de obra para a vendima “haberá que fidelizar as cuadrillas de inmigrantes, dándolles o que necesitan: unha boa cama e comida e un salario por hora que compita co doutros sectores”

Enrique González Nieto, responsable de Bodega Cuatro Rayas (DO Rueda): “A calidade do viño non depende do tipo de vendima”

Enrique González Nieto é responsable de Bodega Cuatro Rayas, unha adega nada da asociación de 4 viticultores en 1935 na DO Rueda, e que hoxe agrupa a uns 300 viticultores con máis de 2.200 hectáreas de viñedo, o que a converte na maior adega de Castela e León.

“Contamos con 145 hectáreas de viñedo en vaso, un tipo de condución que está en retroceso, e esas leiras vendimámolas a man; e 2085 hectáreas de viñedo en espaldeira, o 93% do total, nas que realizamos vendima mecanizada, aínda que non deixamos de lado a vendima manual”, explicou.

Na vendima mecánica en Bodega Cuatro Rayas utilizan entre 5 e 10 máquinas cada noite. “Nunha noite normal podemos procesar 120 hectáreas, o que supón unha entrada de uva de 1 millón de quilos diarios. Por tanto, a vendima mecánica ten que vir apoiada dunha infraestrutura en adega que sexa capaz de asumir ese volume. No noso caso, contamos con moxegas de até 40.000 quilos por hora e que nos permiten separar distintos mostos, así como unha batería de 8 prensas que poden procesar até 60.000 quilos cada unha”, informou Enrique González.

Como conclusión, para o reprentante de Bodega Cuatro Rayas “a calidade dun viño non está influída polo tipo de vendima e as analíticas previas, a selección, a rapidez no procesado da uva son claves para obter viños de calidade”.

Alberto Tobes Velasco, do CRDO Ribera del Duero: “A vendima mecánica baixa cando hai problemas sanitarios nos viñedos”

Alberto Tobes Velasco, responsable do Servizo de Experimentación e Ensaio do Consello Regulador da Denominación de Orixe Ribera del Duero, explicou a evolución da vendima mecánica nesta DO.

“Temos algo máis de 23.000 hectáreas de viñedo amparadas na DO. pero en máis de 60.000 parcelas vitícolas. É dicir, o tamaño medio é moi reducido, e iso limita moito e fai inviable a vendima mecánica no 50% da superficie. Isto explica tamén que das 305 adegas, só 88 recibisen uva de vendima mecánica na última vendima”, avanzou.

Con esta distribución do tipo de parcelas, Alberto Tobes informou de que “na DO Ribera del Duero entre o 20 e o 25% da produción e sobre un 20% da superficie total vendímase a máquina, o que representa o 40% dese 50% de viñedo no que si é posible a mecanizacion da vendima”.

En canto á evolución, destacou que “a vendima a máquina na DO aumentou até o ano 2014 e logo estabilizouse, variando segundo as anadas, de forma que cando non hai problemas de botrite nin de oídio, e o estado sanitario da uva é bo, aumenta algo a superficie colleitada con vendimiadoras”.

 

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *

Solicitamos o seu permiso para obter datos estadísticos da súa navegación nesta esta web, en cumprimiento do Real Decreto-ley 13/2012. Si continúa navegando consideramos que acepta o uso das cookies. OK | Máis información