Ideas para vender produtos do campo en tempos de coronavirus

Produtores de horta, viño, queixo ou carne están a poñer en marcha distintas iniciativas para chegar directamente ao consumidor e salvar as canles tradicionais de comercialización dos seus produtos, paralizadas pola pandemia sanitaria

Nun rural permanentemente en crise e acostumado a levar máis paus ca alegrías a situación actual é nova por descoñecida e inesperada. A parálise do mercado que dependía da hostalaría ou dos mercados locais pode ter consecuencias irreversibles para moitos produtores e empresas de transformación. Pero xorden iniciativas para tentar evitalo, que poden ser tamén unha alternativa interesante de cara ao futuro.

A situación desesperada que viven moitos produtores está a levalos a discorrer novos métodos de comercialización. Neste contexto non queda outra máis que reinventarse a marchas forzadas. É algo que están a facer moitos produtores galegos de sectores distintos, desde a horta ao viño pasando polos queixos ou a carne. Vexamos algunhas iniciativas que se están a levar a cabo estes días e tamén a experiencia que contan os que xa levan tempo apostando por estas vías alternativas.

O contacto directo cos clientes está a ser substituído estes días polo contacto virtual

O ti a ti entre os produtores e os consumidores está a funcionar grazas á implicación dunha poboación que estes días, pechada nas súas casas, é sensible ás iniciativas solidarias e a todo o que signifique axudar, tanto sexa a un veciño maior do edificio para que non teña que saír como a un produtor descoñecido en apuros.

Esta boa receptividade entre o público é outro dos aspectos positivos que poida que quede destas semanas de reflexión xeral colectiva sobre unha actividade, a produción de alimentos, non sempre valorada dabondo, unha concienciación cara ao produtor local até agora moitas veces reclamada con escaso éxito.

Sen intermediarios

Mais, veu esta nova maneira de relacionarse entre agricultores e consumidores para quedar? A estratexia From Farm to Fork (Da granxa ao garfo) da Unión Europea incide na seguridade alimentaria e a calidade nutricional dos produtos, que deberán ser producidos ademais no futuro co mínimo impacto ambiental posible, pero é un documento que esquece o fomento da venda directa.

Esta folla de ruta europea forma parte do Pacto Verde, que guiará os designios comunitarios en materia agrícola nos vindeiros anos, durante o periodo de vixencia da nova PAC 2021-2027. Pero a actual crise do coronavirus está tamén a trastocar os plans inicialmente marcados neste eido, dado que a aprobación da estratexia From Farm to Fork, inicialmente prevista para mediados de marzo, foi retrasada ate unha próxima reunión do Colexio de Comisarios.

A estratexia ‘From Farm to Fork’ da UE non contempla a venda directa como obxectivo preferente

Con todo, Bruxelas pon o foco en aspectos como a redución de antibióticos, pesticidas e fertilizantes para a produción de alimentos, na economía circular e a redución de residuos así como na mellora da trazabilidade e a información ao consumidor, pero o documento inicial da estratexia F2F, sometido neste primeiro trimestre do ano a información pública, non potencia como elemento central a redución de intermediarios desde a granxa do produtor ao garfo do consumidor.

Moitos produtores non estaban preparados

Marcos Gálvez tivo que adaptar a súa páxina web porque non dispoñía de venda online

Marcos Gálvez tivo que adaptar a súa páxina web porque non dispoñía de venda online

Sexa como for, nesta fráxil situación que estamos a pasar hai algo que semella que non terá volta atrás. A venda a través da internet, que levaba tempo instalada noutros produtos de consumo como a roupa ou os electrodomésticos, deu o salto definitivo á alimentación, un sector que até o de agora se resistía, cando menos de xeito masivo, ao e-commerce.

Pero moitos produtores non estaban preparados (nin concienciados) das posibilidades que ofrece a rede. Nun mundo cada vez máis interconectado hai moitos que non estaban nas redes sociais, que non tiñan páxina web ou que, aínda téndoa, non estaba preparada para a venda pola internet.

O sector da alimentación resistíase até o de agora, cando menos de xeito masivo, ao e-commerce

A paralización de boa parte das canles de venda tradicionais como consecuencia das restricións impostas por mor do coronavirus disparou as vendas por internet e non fixo máis que evidenciar as carencias que boa parte do sector produtor galego tiña aínda neste eido.

Marcos Gálvez adícase ao vacún maior, un dos sectores máis castigado pola crise actual. Vendía pezas nobres de vacas e bois selectos a algúns dos mellores restaurantes da nosa comunidade. O seu peche colleuno co pé cambiado e sen alternativa para dar saída a un stock de 10 toneladas de carne almacenada nas súas cámaras de maduración na Estrada listas para saír ao mercado. Así que tras dúas semanas iniciais sen saber que facer, en cuestión de días adaptou a páxina web da súa empresa, Vacapremium, para vender pola internet os lotes de carne e facelos chegar aos fogares a través de mensaxería. Salvou así o 20% do negocio.

A dependencia da loxística

Neste novo mundo do comercio electrónico a loxística xoga un papel fundamental e imprescindible. O reparto directo e con medios propios require de maior infraestrutura e persoal e pode compensar no mercado de proximidade, pero non cando se trata de pedidos na outra punta da península. A maioría de empresas de paquetería ofrecen servizos de 24 horas que fan que un produto fresco chegue a destino refrixerado ao día seguinte. Algo que até fai pouco era un dos maiores hándicap para o envío fóra de Galicia de produtos como carne ou queixos hoxe non supón ningún problema.

As empresas de reparto non daban feito nos primeiros días e a cooperativa A Carqueixa viuse obrigada a alugar unha furgoneta para entregar ela mesma os pedidos

Así o recoñece Jordi Ánguez, de Cachenas de San Breixo, pioneiro fai anos na venda da súa carne de raza autóctona a través da súa páxina web. “Dependemos da loxística, é o que nos garante a nós o acceso ao mercado, que no noso caso é o cliente final, o consumidor”, explica. A súa mecánica de traballo non se viu alterada polo coronavirus: sacrifican unha vez ao mes no matadoiro de Sarria, fan o despece, elaboran os lotes segundo os pedidos, empaquétanos en caixas refrixeradas e distribúen.

José Antonio Díaz, presidente de A Carqueixa.

Os produtores dos Ancares levaban un ano facendo venda directa

O mesmo fan desde fai un ano os socios da cooperativa A Carqueixa de Cervantes coa súa carne, amparada baixo a IXP Ternera Gallega. Nos seis primeiros meses trala posta en marcha desta iniciativa facturaron 60.000 euros coa carne que envían directamente desde as 200 explotacións dos seus socios, ubicados na montaña de Lugo e que xuntan máis de 5.000 cabezas de gando, a calquera punto do Estado, sobre todo a aqueles lugares onde hai galegos emigrados.

Cando saltou a crise do coronavirus xa tiñan a páxina web e o sistema de venda online funcionando e agora agardan poder aproveitarse del para paliar o descenso de vendas e de prezos que xa se está a notar na Ternera Gallega Suprema. Pero nos primeiros días tralo decreto do estado de alarma as empresas de reparto non daban feito e víronse obrigados a alugar unha furgoneta para faceren eles mesmos o reparto dentro de Galicia.

O posicionamento, un factor clave

Unha das caixas que Javier Miranda vende por internet

Unha das caixas que Javier Miranda vende por internet

Como nos liñais dos supermercados, na internet tamén é clave estar ben colocado, pois a visibilidade dos produtos non é a mesma e a compra nun click depende tamén en boa medida diso. Hortícolas Javier Miranda tamén tiña páxina web e vendía pola internet o 15% da súa produción pero nestas semanas de confinamento houbo días nos que se lle duplicaron os pedidos e saíron máis de 120 caixas.

Pero esta empresa de Riotorto sabe que non chega con ter a ferramenta, hai que saber manexala. “Empezamos coa venda online no 2016. Ao principio foi un fracaso. Levabamos investido 24.000 euros na páxina web e non nos funcionaba. Até que chegou Ana”.

O empaquetado e a distribución encarece os custos, que sen embargo vense compensados pola ausencia das marxes habituais dos intermediarios

Ana Fernández é unha moza da Pontenova de tan só 24 anos licenciada en Económicas e con formación especializada en Márketing Dixital e Xestión Comercial. Ela é a que se encarga da páxina web e a venda por internet, con ofertas específicas en función do stock de mercadoría, dos produtos dispoñibles e da estación do ano. A súa incorporación á empresa foi a clave para que a venda online comezase a ser rendible nesta empresa de horta.

Os prezos que ofertan a través da súa web xa inclúen o incremento que supón a caixa e o transporte, que son dous elementos que van a prezo de custo porque o interese de Hortícolas Javier Miranda non é gañar cartos con isto senón coa venda dos seus produtos. “O prezo final resultante é en moitas ocasións o que te podes atopar en moitos mercados deses lugares de destino”, explica Javier.

Risco de monopolio tamén na rede

Un estudo elaborado en 2015 polo Transnational Institute (TNI) a solicitude da Comisión de Agricultura e Desenvolvemento Rural do Parlamento Europeo alertaba sobre os efectos da concentración da distribución de alimentos en cada vez menos cadeas de supermercados a nivel comunitario. En España o proceso de concentración da distribución fixo que 6 cadeas de supermercados (Mercadona, Carrefour, Día, Eroski, Lidl e Auchan) controlen o 70% do mercado de alimentos. A situación é similar na maioría de países da UE. En Alemaña, por exemplo, as 4 principais cadeas de distribución (Aldi, Lidl, Edeka e Rewe) representan o 85% do mercado.

Ao igual que a distribución convencional de alimentos está cada vez en menos mans e controlada por unhas poucas cadeas de supermercados, xigantes como Amazon xa se lanzaron de cheo ao negocio dos produtos perecedeiros

Pero tamén na rede existe risco de monopolio. No mundo do comercio dixital de alimentos, ao igual que no da distribución convencional, o posicionamento é vital e a medida que as grandes cadeas se lancen ao mercado dixital de produtos perecedeiros quedará menos sitio para os pequenos produtores.

Amazon, unha das principais plataformas de venda online do mundo, levaba tempo ensaiando a comercialización de produtos perecedeiros. Mais a peaxe para os produtores eran comisións de até o 30% polo que a maioría rexeitaban este método. Pero moitos, sobre todo os máis pequenos, non tiñan tampouco a capacidade de vender por si mesmos pola internet, sen intermediarios, ou non lle prestaban a atención debida a este medio ao lograren dar saída ás súas producións por outras vías. Pero a situación cambiou radicalmente estes días.

Catas virtuais de viño Ribeiro e Valdeorras

Estuche de tres viños para a venda por internet

Estuche de tres viños para a venda por internet

Se hai un sector que dependía da hostalaría ese é o do viño. Cos bares e restaurantes pechados o stock acumúlase nas adegas e almacéns e eran moitas as marcas que non estaban preparadas para este novo escenario, tanto pequenos produtores como algunhas das principais adegas galegas.

Viña Costeira comezou a pasada fin de semana a venda dos seus viños a través da súa tenda online sen gastos de envío a toda a península. Desde o peche da hostalería, decretado polo Estado de Alarma debido á crise do Covid-19, o acceso aos viños da adega por parte dos consumidores viuse reducido.

Non só os pequenos produtores carecían de ferramentas de venda online, unha das principais adegas galegas, Viña Costeira, unha cooperativa que reúne a 500 viticultores, puxo en marcha a pasada fin de semana a súa tenda online

A adega cooperativa de Ribadavia achega deste xeito un novo elemento para tentar diminuír os danos que a crise sanitaria ocasionará nos máis de 500 viticultores que integran a cooperativa. Con esta nova ferramenta, a adega fai accesibles todos os seus viños das Denominacións de Orixe Ribeiro e Valdeorras aos seus consumidores, con entregas gratuítas a domicilio e nun prazo de 24-72 horas desde a súa compra.

Os brindes terán que facerse estes días nas casas e a adega tamén complementa a venda online con outras iniciativas a través da rede, como catas virtuais a través da súa páxina de Instagram.

Patacas de Xinzo vendidas en conxunto

Amador Díaz cunha das caixas de patacas que estes días envía a toda España

Amador Díaz cunha das caixas de patacas que estes días envía a toda España

Pero a venda online non só está a ser a alternativa para produtos de alto valor como o viño ou a carne selecta, senón tamén para outros con menor prezo. Unha ducia de produtores de pataca da Limia están a vender por primeira vez de maneira conxunta e a través da internet. A idea partiu do presidente dos produtores de pataca da zona, Amador Díaz, que puxo en marcha fai máis de 5 anos a súa propia páxina web para comercializar directamente unha parte da súa produción. Fai unha semana acabou de dar saída ás patacas que lle quedaban da colleita do ano pasado e ofreceu a súa plataforma a outros produtores que carecían de alternativa para que tamén eles puideran vender o seu stock de produto e salvar deste xeito o bloqueo da hostalaría.

Despois de acabar de vender a súa colleita do ano pasado Amador Díaz puxo a súa páxina web a disposición dos seus compañeiros para que eles puideran empregar tamén esta ferramenta para dar saída ás súas producións

“Hai moitos compañeiros que tiñan moita pataca almacenada. En toda a comarca pode haber unhas 5.000 toneladas que en condicións normais estarían todas fóra porque irían para a hostalaría e a industria. Somos a despensa tardía para a industria pola calidade da pataca e a boa conservación que ten, que fai que nós poidamos ter pataca até xuño. De feito, estas 5.000 toneladas estaban todas comprometidas para un proveedor que parou a produción e cando isto acontece sempre pasa o mesmo, que a mercadoría queda na casa do produtor sen saír”, quéixase.

Ao seu ofrecemento sumáronse unha ducia de produtores da Asociación que preside. A campaña 2019-2020 foi boa e son unhas 2.000 toneladas as que se acumulaban aínda nos seus almacéns (5.000 no conxunto dos produtores da comarca). Un importante volume que corre risco de perderse se non se lle dá saída rápida, pois a pataca que hai almacenada deteriórase a partir de xuño.

Desde o luns non paran de preparar pedidos, moitos deles para o mercado local, o que lles está permitindo sacar uns 7.000 quilos de patacas diariamente dos almacéns

O chamamento desesperado que fixeron está a recibir unha gran resposta por parte da poboación. Desde o luns Amador e os seus compañeiros non paran de preparar envíos. “A resposta está sendo espectacular grazas á colaboración da xente. Botamos desde as 6 da mañá até as 9 da noite sacando etiquetas cos enderezos de destino. Están chegando uns 400 pedidos diarios e hai moitos de 2 ou 3 caixas de 20 quilos. Desde este luns estamos sacando uns 7.000 quilos diarios. O volume é tal que MRW, a empresa que se encarga do transporte, ademais de furgonetas xa mandou camión para poder cargar todos os palés de caixas”, explican.

Para vender pola internet tiveron que cambiar o formato habitual de comercialización, xa que as patacas teñen que ir en caixas. Traballan con dous formatos, de 10 e de 20 quilos, que chegan á casa do consumidor a un prezo de 12 e 19 euros, respectivamente. As patacas, todas da variedade agria, serán cada día dun produtor distinto para que todos poidan ir desfacéndose do stock que teñen e en 24 horas están na casa do destinatario.

Os envíos van en formatos de 10 e 20 quilos e MRW xa tivo que mandar un camión para cargar todos os palés de caixas que había preparados

Esta nova modalidade de venda para as patacas da Limia require dunha loxística importante. “Hai que pensar que vai unha caixa para cada casa, iso dá traballo. Os produtores estamos todos traballando a reo, preparando, sacando etiquetas e empaquetando, pero a resposta da xente desbordounos”, admite Amador. Até o punto de pediren desculpas por adiantado: “Teremos que pedir comprensión á xente que fai os pedidos porque igual algún non somos capaces de que chegue en 24 horas e chega en 48”, di.

“Estamos facéndolle unha publicidade espectacular á pataca de Xinzo”

Como a páxina figura a nome de Amador, para cumprir cos formalismos legais el ten que mercar o tubérculo aos seus compañeiros e logo comercializado a través da web como se fose propio. Farao sen custos engadidos e unicamente se compensarán os gastos de tributación que el ten que afrontar á hora de declarar a actividade.

“Poder dar saída coa venda online ás 5.000 toneladas que hai en stok é difícil, pero eu quédome con outra cousa, coa importancia que ten a publicidade que lle estamos dando á pataca de Xinzo, con isto estamos facéndolle unha publicidade espectacular á pataca da Limia”, afirma o presidente da Asociación de produtores, que engloba a un cento de agricultores da comarca.

Hai xente que merca sempre a mesma bolsa de patacas, todo o ano, e que pon que foron envasadas en Galicia, pero dentro ás veces as patacas que veñen son de Francia ou Marrocos. Penso que a partir de agora o consumidor empezará a mirar máis o que compra (Amador Díaz)

Amador agarda que esta situación sirva tamén para que o tubérculo galego sexa tamén máis valorado por parte do consumidor na nosa comunidade. “Levo 5 anos vendendo patacas a través da rede e nunca vira unha resposta así. Eu só tiña tres clientes asiduos en Ourense aos que lles vendía patacas habitualmente por internet. Hoxe están saíndo moitas caixas para Ourense e para o resto de Galicia. Creo que esta crise vai marcar un antes e un despois e que a agricultura, a gandaría e o rural van ter outro valor a partir de agora. Cando abra isto xa non imos ter as mesmas présas de sempre e a xente vai mirar máis o que compra. Aquí temos pataca seis meses. Hai xente que compra sempre a mesma bolsa pero dentro da bolsa ás veces vai pataca envasada en Galicia pero que foi cultivada en Francia ou Marrocos. Penso que a partir de agora a xente empezará tamén a mirar iso”, considera.

A sementeira está parada de momento polo tempo, até dentro de 10 días non poderemos empezar a labrar e iso tamén nos dá máis marxe para poder preparar as caixas para os envíos

Con esa esperanza de cara ao futuro, os produtores da Limia apuran estes días a preparar todos os envíos mentras non comeza a sementeira da vindeira campaña, na que volverán botar a mesma cantidade habitual. “O normal a estas alturas sería estar empezando a preparar as terras e a labrar nas fincas máis secas pero este ano a sementeira está parada de momento polo tempo, porque non podemos entrar nas terras”, conta Amador. Pero esa dificultade mesmo ten un lado positivo desta volta: “Até dentro de 10 días non poderemos empezar porque as fincas teñen que enxugar e iso tamén nos dá máis marxe para poder envasar e preparar as caixas para seguir vendendo as que aínda temos por internet”, recoñece.

Ofertas de queixo de cabra vía whatsapp

Queixos elaborados por Touza Vella

Queixos elaborados por Touza Vella

En Castro Caldelas a queixaría Touza Vella levaba “un mes cunha baixada de vendas esaxerada”, segundo explica Jorge Rincón, un dos membros desta gandaría que elabora os seus propios queixos a partir do leite crú que producen as súas cabras.

Tralo peche da hostalaría e o confinamento da xente nas casas lograron unicamente manter un 20% das súas vendas habituais en pequenas tendas de barrio, ultramarinos que teñen de todo e comercios de venda de graneis e produtos ecolóxicos porque as vendas en tendas especializadas e prazas de abastos tamén caeron moito.

Ao non dar vendido os queixos comezaron a acumularse nas cámaras e deixaron de producir pero iso tampouco resultaba unha alternativa. “Os queixos podes aguantalos un pouco máis madurando nas cámaras pero chega un momento que tes que darlles saída porque son produtos perecedeiros. Había clientes habituais que nos chamaban e nos facían algún pedido, así que decidimos elaborar un catálogo con prezos especiais para enviar aos amigos”, conta Jorge.

Foi un éxito inesperado, a xente comezou a reenviar o catálogo aos seus contactos coa intención de colaborar na iniciativa e tivemos un aluvión de pedidos de todos lados; agora quédanos unha base de datos importante para o futuro (Jorge Rincón)

Fixérono chegar por Whatsaap a todos os seus clientes e contactos pedíndolles tamén a eles que o reenviaran aos seus. O efecto bola de neve foi tal que levan uns días atendendo pedidos sen parar. “A verdade é que foi un éxito inesperado, a xente empezou a reenvialo e levamos varios días cun aluvión de pedidos de todos os lados, de Madrid, Barcelona, Alicante, Cádiz, Santander, Palencia, Badaxoz, León, incluso de Mallorca e Canarias. A maioría dos nosos clientes son de Galicia pero isto permitiunos abrirnos a outros mercados fóra e agora quédache unha base de datos de clientes que che fixeron pedidos e aos que lles podes mandar ofertas no futuro”, recoñece.

Completar os pedidos con outros produtos da zona

Os envíos van sen custos a partir dun pedido de 40 euros e con só 5 euros de gastos de envío para compras inferiores aos 40 euros, pero en Touza Vella xa se puxeron en contacto con outros produtores da zona de viño ou embutidos artesáns para aproveitar os paquetes para mandar máis cousas e compartir os portes. “Falamos con outros produtores daquí da zona para xuntarnos, son xente que está igual ca nós, co mesmo problema, para completar os pedidos e que non haxa que mercar por exemplo 40 euros de queixos”, explican.

Jorge era dos que até agora lle facía pouco caso á venda online. “Había xente que xa nos coñecía e que nos facía pedidos puntuais por teléfono e mandabámosllelos pero nunca tiven moita confianza en que a xente se animara a mercar un produto de alimentación a pequena escala por internet, así que non estabamos preparados para isto. Ao non ter páxina web danos máis traballo, porque nos obriga a ter unha persoa atendendo permanentemente o teléfono, pero xa estamos adaptando a páxina para que se poidan facer os pedidos e o pago a través dela”, anuncia. Agarda que nos vindeiros días poida estar lista.

Non estabamos preparados para isto pero xa estamos adaptando a páxina web para que se poidan facer os pedidos e os pagos a través dela. Agora danos máis traballo porque temos que ter unha persoa atendendo o teléfono todo o día

Jorge destaca a colaboración e o ánimo de axudar da xente. “Non sei se é un boom puntual, pero ao mellor de cara ao futuro esta circunstancia que estamos vivindo provoca un cambio de hábitos que non existía. A xente estes días está sensibilizada y ten tempo para xestionar isto, noutras circunstancias todos andamos con présa e non nos paramos a mirar nin a facer un pedido de queixos por internet, a maioría dos consumidores van ao supermercado e collen o primeiro que ven”, argumenta.

Un rabaño de 300 cabras

Gando cabrún da explotación

Contan cun rabaño dunhas 300 cabezas e a maior parte da produción de leite destínana a facer os seus propios queixos. Cando teñen excedente véndenllo a Queserías Sarrianas, que elabora queixo mestura de vaca e cabra. Pero ao ter practicamente un único comprador en Galicia a venda de leite por si non resulta rendible. “Decidimos ter sempre algo de excedente de produción de leite para poder regular mellor a nosa produción de queixo e poder facer máis ou menos queixo en función da demanda pero para o leite que nos sobra temos moi mal mercado en Galicia”, explica.

Os produtores de grandes perecedeiros estamos vendidos sempre. Se non hai saída para o leite a única alternativa é secar as cabras e irte ao monte con elas, polo menos alí a alimentación é a custo cero

“Os produtores de grandes perecedeiros como o leite estamos sempre vendidos porque o leite temos 24 horas para transformala en queixo e senón temos que darlle saída. Ao non vender os queixos levamos un mes vendendo máis leite pero xa hai sobreoferta e xa nos están avisando de que vai haber baixadas de prezos. A min estanme levando o leite pero non sei nin a que prezo o vou cobrar cando mo paguen o mes que vén e a 6 céntimos o hectogrado de materia graxa e proteína iso é perder diñeiro, así que teremos que secar as cabras e levalas ao monte porque alí a alimentación polo menos é a custo cero”, explica Jorge.

“Non hai unha estratexia clara da Administración para este tipo de vías alternativas de comercialización”

Carlos Ferrás Sexto é profesor de Xeografía da Universidade de Santiago e director do Grupo de Investigación Sociedade Tecnoloxías e Territorio (GIS-T/IDEGA) e foi o impulsor da iniciativa Granxa Familiar, posta en marcha no ano 2007 para a comercialización directa por internet da produción e dos excedentes de pequenas explotacións familiares galegas.

Creada con axudas públicas, foi a primeira páxina web especializada en comercialización de pequenos agricultores sen intermediarios e foi tomada como exemplo noutras latitudes e noutros sectores, como o da pesca e o marisqueo. No ano 2011 recibiu o premio Alimentos de España á innovación e comercialización e a súa tenda online funcionou durante 5 anos.

Pero naceu vinculada a un proxecto de investigación auspiciado polo Ministerio de Educación e no que colaboraron a Fundación Feiraco e os concellos de Brion, Lalín e Antas de Ulla e nunca logrou dar o paso cara a profesionalización. “Isto nunca foi unha empresa, naceu como investigación e segue sendo iso. Actualmente está en proceso de transferencia desde a Universidade aos propios productores a través dunha figura sen animo de lucro, a Asociación para o Desenvolvemento da Agricultura Familiar (ADAF), integrada polas propias explotacións participantes na iniciativa. Estamos vendo se un grupo de produtores dan o paso. Habería que investir e dar o salto cara á empresa”, explica Carlos.

Granxa Familiar foi unha iniciativa pioneira para a venda pola internet dos excedentes de pequenas explotacións familiares galegas pero naceu vinculada á universidade e non foi quen de dar o paso cara á profesionalización

Na actualidade conta con 17 produtores de horta, carne, queixos o viño e chegáronse a envasar até 20 produtos distintos cunha marca rexistrada e a organizar visitas ás propias granxas durante un par de anos. “Era xente da Universidade a que se encargaba de todo iso, do proceso de venda e do mantemento da páxina, que non tiña finalizade lucrativa, pero nin os produtores, nin os seus fillos non foron capaces de asumir esas tarefas. Necesitaríase un intermediario que profesionalizase todo iso”, considera o creador da iniciativa.

Exemplos nos que mirarse a nivel internacional

Carlos realizou a súa tese de doutoramento comparando os procesos de cambio rural en Galicia e Irlanda e destaca que noutros países existe un maior dinamismo por parte dos produtores á hora de vender directamente os seus produtos.

“En Irlanda, nos países nórdicos, ou nos EEUU os agricultores organízanse, crean tendas e restaurantes que xestionan eles mesmos para vender os seus produtos. No aeroporto de San Francisco, por exemplo, os agricultores locais teñen cafeterías para servir o seu leite, a súa froita ou os seus produtos de horta e organizan mercados locais por toda a cidade con actividades paralelas para vender os seus produtos. Na Universidade de California en Berkeley comes a carne dos granxeiros locais e no restaurante hai letreiros onde che conta quen son os produtores da carne que estás comendo para poñer iso en valor”, exemplifica.

No aeroporto de San Francisco os agricultores locais teñen cafeterías para vender os seus produtos e na universidade de California en Berkeley hai letreiros que che contan quen produce a carne que estás comendo (Carlos Ferrás)

Esa mesma aposta polos produtos de proximidade e pola comercialización sen intermediarios tamén se dá noutros países europeos. En Gran Bretaña e Irlanda do Norte, por exemplo, segue existindo a figura dos leiteiros, produtores que entregan leite fresco e outros produtos directamente ás casas da xente. A entrega a domicilio de leite é só unha pequena parte do mercado británico, pero aínda representa un costume arraigado en centos de miles de fogares todos os días. Calcúlase que ao redor do 3% do leite fresco do Reino Unido é entregado directamente na porta dos consumidores por produtores lácteos.

Hai unha serie de innovacións e de márketing nas que aquí imos moito por detrás. Non necesitamos xente que saiba producir, diso xa temos, necesitamos xente que saiba vender

“Hai unha serie de innovacións e de márketing nas que aquí imos moito por detrás. Non necesitamos xente que saiba producir, diso xa temos, necesitamos xente que saiba vender, con coñecementos de marketing, de informática, de comercio electrónico. Aí é onde fallamos. E ten que haber xente nova apoiada pola Administración para poñer iso en marcha e outra mentalidade. Aquí a xente estuda cousas que non teñen relación co que hai na casa e co que fan as súas familias e os pais son os primeiros que os animan a marchar e se quedan non deixan aos fillos meter a man nas explotacións para modernizar nada, así é moi difícil”, argumenta este experto.

As iniciativas que hai na nosa comunidade son de produtores a título individual pero non hai, di, “unha estratexia conxunta por parte da Administración”, á que critica “que siga apostando polas mesmas vías de comercialización de sempre”. “Non se planifica a medio e longo prazo nin hai unha aposta polo I+d+i, o que hai é publicidade”, asegura a respecto da posta en marcha de iniciativas puntuais como pode ser Mercaproximidade.

A Xunta, sen plans concretos para fomentar a venda a través da internet

Malia que as vendas a través de internet están a salvar a un bo número de produtores estes días, na Xunta non teñen plans concretos específicos para fomentar este tipo de comercialización. Na Consellería do Medio Rural remítense á posta en marcha da canle Mercaproximidade como única aposta coa que tratar de paliar os efectos da crise causada polo coronavirus, malia que está dirixida sobre todo á venda a través de cadeas de supermercados e non a través da rede.

Destacan na Consellería que máis dun cento de produtores, sobre todo de horta e carne, adheríronse á iniciativa desde a súa posta en marcha fai unha semana. Moitos deles son produtores de patacas que quedaron sen unha parte importante dos seus clientes como consecuencia do peche de bares, restaurantes e empresas transformadoras, así como tamén produtores de porco celta que forman parte de Asoporcel e de vacún de carne integrantes da asociación Aggriga Carne.

Son esencialmente produtores de horta (sobre todo de pataca) e de carne (pertencentes ás asociacións Aggriga Carne e Asoporcel) os adheridos polo de agora a Mercaproximidade, a canle impulsada pola Xunta

A Xunta fixo xa as primeiras compras directas a produtores inscritos en Mercaproximidade e logrou que as principais cadeas de supermercados que operan en Galicia (Gadis, Froiz, Vegalsa-Eroski, Carrefour, El Corte Inglés, Grupo Cuevas, Lidl e Alcampo) se adheriran á iniciativa e se comprometeran a aumentar a compra de produtos galegos, pero no eido da venda online non houbo avances polo momento. “A Consellería do Medio Rural segue intensificando os contactos para darlles saída a estes produtos, non só coas cadeas de distribución senón tamén coas plataformas de venda online e as empresas que subministran a colectividades, para que se sumen á iniciativa”, xustifican.

Una idea sobre “Ideas para vender produtos do campo en tempos de coronavirus

  1. Santi

    Por que non falan de como se quedan con diñeiro dos clientes por la pésima xestión da sua paxina web? O que ven sendo unha estafa.
    Fixen a compra fai 1 semana, diñeiro cobrado o banco, pero non aparece o pedido na web, e nos contactos ninguén responde. Falo da empresa Patatas Ama que creo que é de ese señor Amador Diaz.

    Contestar

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *

Solicitamos o seu permiso para obter datos estadísticos da súa navegación nesta esta web, en cumprimiento do Real Decreto-ley 13/2012. Si continúa navegando consideramos que acepta o uso das cookies. OK | Máis información