A mamite segue sendo o principal problema de saúde na gran maioría das granxas de vacún de leite, provocando unha importante perda de rendibilidade para os gandeiros. Neste sentido, a máquina de muxido xoga un papel fundamental no contaxio de infeccións intramamarias.
De que maneira a máquina de muxido pode predispoñer ás vacas para sufrir mamite?
Problemas de mantemento
É vital a substitución das tetoeiras seguindo as recomendacións do fabricante se queremos manter a saúde do ubre. Como norma xeral, as tetoeiras de caucho deberían cambiarse cada 2.500 muxidos e as de silicona cada 5.000.
E é que debido á acción corrosiva da solucións empregadas no lavado da máquina de muxido e para o efecto mecánico de apertura e peche producido pola pulsación, as tetoeiras van perdendo elasticidade á vez que se aplanan lateralmente, modificando a forza de compresión na fase de masaxe sobre a punta do teto e alongando o tempo de muxido.
“As tetoeiras de caucho deberían cambiarse cada 2.500 muxidos”
Como resultado increméntase o risco de hiperkeratose. Ademais, co envellecemento, vanse formando poros ou gretas microscópicas na parede da tetoeira en contacto co teto, difíciles de hixienizar cos ciclos de lavado e que son colonizadas por bacterias, incrementando así a exposición dos tetos e o risco de novas infeccións intramamarias.
Ademais das tetoeiras, é fundamental para un funcionamento óptimo manter en bo estado as partes básicas, como pulsadores, reguladores, colectores, tubos curtos de pulsación e de leite.
Problemas de refluxo de leite cara ás mamilas
Os problemas de refluxo de leite cara os tetos ou impactos de leite, que poden transportar bacterias e colonizar o ubre, penetrando a través da canle do teto. Trátase dunha das principais causas de novas infeccións intramamarias.
A principal razón son os desprazamentos das tetoeiras durante o muxido, debido fundamentalmente a un baleiro de muxido demasiado baixo ou a un déficit de reserva sen carga do sistema, que conduce á inestabilidade sen carga durante o muxido. A correcta aliñación e aplomo da unidade de muxido sobre os tetos xoga tamén un papel fundamental para previr .
Este problema sucede sobre todo ao principio do muxido, se non hai unha estimulación adecuada, ou ao final do munguido, na fase de baixo fluxo ou sobremoxido. Isto débese a que a medida que deixa de fluír leite desde a cisterna, a mamila estírase e perde contacto coas paredes da tetoeira, favorecendo así as escorregaduras.
Outros factores que inflúen na escorregadura das tetoeiras son o sobreuso e o deseño das mesmas.
Distintas lesións nos tetos debidas a problemas coa máquina de muxido:
Problemas relacionados coa saúde dos tetos
Avaliar a saúde dos tetos dános unha idea de se realmente temos un problema coa máquina de muxir, sendo o grao de hiperkeratose da punta do teto o método de avaliación máis utilizado.
Para medir se as tetoeiras están a provocar un problema na saúde do ubre podemos chequear os tetos durante o primeiro minuto despois do munguido en 80 vacas ou no 20% da granxa, o que sexa maior, e debemos facelo en diferentes estados de lactación para asegurarnos unha poboación significativa.
O obxectivo que nos debemos marcar é ter menos dun 20% dos tetos rugosos ou moi rugosos e menos do 10% como moi rugosos.
A curto prazo, tamén podemos determinar o grao de saúde do teto e de confort da vaca durante o muxido avaliando o grao de conxestión (tetos azuis) e os aneis na base do teto.
“Debemos marcarnos ter menos dun 20% dos tetos rugosos ou moi rugosos”
E é que a conxestión das paredes e da punta do teto diminúe o fluxo de munguido e atrasa o peche da canle entre muxidos.
Doutra banda, os aneis na base do teto son un síntoma claro de falta de benestar animal cando muximos e leva á conxestión das paredes do teto. Isto provoca que se oclúa o paso do leite desde a cisterna do ubre ao teto, dificultando así un correcto baleirado do ubre.
Que esperamos entón dun bo funcionamento da máquina de muxido?
O principio básico é munguir o leite dispoñible no ubre de forma rápida, completa e minimizando o dano os tetos e o discomfort animal. Pero é certo que non todo se pode conseguir e que priorizar un obxectivo pode levar a prexudicar outro. Por tanto, temos que atopar un punto de equilibrio entre saúde do teto e velocidade de muxido para cada granxa en particular, e segundo as súas prioridades.
Neste sentido, no seguinte cadro resúmense os principais factores que afectan o benestar do animal durante o muxido e á saúde do teto, por unha banda, e á velocidade ou fluxo de muxido por outra banda, de maior a menor importancia:
SAÚDE DO TETO E CONFORT DURANTE O MUXIDO |
VELOCIDADE DE MUXIDO OU FLUXO DE LEITE |
Encaixe da tetoeira ou dimensións da tetoeira respecto aos tetos da granxa. | Baleiro medio no colector. |
Baleiro medio do colector | Configuración dos pulsadores |
Duración do muxido | Forza de comprensión da tetoeira |
Forza de compresión da tetoeira | |
Configuración dos pulsadores (duración fase B e D). |
Próximo artigo: Como regular a máquina de muxido e tendencias de futuro