¿Canto amidón precisan as vacas de leite na súa ración?

Resumo do relatorio de Michael S. Allen, profesor do Departamento de Ciencia Animal da Universidade Estatal de Michigan (Estados Unidos), no Congreso Internacional Anembe de Medicina Bovina que se celebrou en Vigo

¿Canto amidón precisan as vacas de leite na súa ración?

Vacas en Gandería Iglesias Agra

O amidón é un compoñente da alimentación que é altamente dixestible e enerxéticamente denso e que normalmente oscila entre o menos do 20 e máis do 28% da materia seca das racións das vacas de leite. A fonte principal de amidón adoita ser o ensilado de millo, seguido do cereal do penso.

Neste sentido, a concentración e a dixestibilidade ruminal do amidón nas racións para vacas en lactación ten importantes efectos sobre a produción de leite. O amidón é máis fácil de dixerir e sacia menos que a fibra de forraxe e proporciona máis precursores de glicosa que a fibra procedente de calquera fonte.

A fermentabilidade do amidón no rume vese afectada por:

-O tipo de gran: o amidón de trigo, cebada e avea fermenta con máis facilidade que o do amidón de millo, e o amidón de sorgo é o que presenta maior resistencia á fermentación no rume e á dixestión polo animal.

-O tipo de endosperma da semente: canto máis vítreo ou seco estea o gran menos dixestible será e maior dificultade para o moenda. Pola contra, o millo cun endosperma máis fariñento será máis fácil será dixerilo. A vitrosidade do endosperma de millo pode variar do 0 ata o 75%.

-Método de elaboración e de conservación: Pode haber grandes diferenzas de vitrosidade, e por tanto de dixestibilidade do amidón, entre o millo cultivado para ensilar en función da porcentaxe de materia seca. Canto maior sexa a concentración de humidade no gran de millo ensilado, maior dixestibilidade do amidón. A medida que o millo permanece ensilado aumenta a solubilidade das proteínas do endosperma, e por tanto, a súa dixestibilidade. Por iso recoméndase esperar varios meses para empezar o silo.

-O procesamento aumenta a velocidade de dixestión do amidón e os efectos son maiores no caso dos grans con maior proporción de endosperma vítreo, como o sorgo e o millo. O procesamento (rolling) do millo ensilado non é tan efectivo para aumentar a área de superficie de contacto como o moenda fina. O procesado pode reducir, pero non aumentar, as diferenzas na dixestibilidade de fontes de amidón con distintos niveis de vitrosidade.

-Dieta e factores dos animais: As vacas de alta produción a principios ou mediados de lactación mantéñense con racións de altos niveis de amidón altamente fermentable, mentres que a concentración e a fermentabilidade do amidón debe diminuír a medida que a lactación progresa para manter a cantidade de materia graxa do leite e evitar unha condición corporal excesiva da vaca.

As fontes de amidón altamente fermentable deben limitarse durante as dúas primeiras semanas despois do parto para evitar a baixada no consumo de alimento, e diminuír o risco de acidoses e abomaso desprazado

Por tanto, é necesario agrupar ás vacas por estado fisiolóxico (fresco, a principios de lactación, a mediados, e mantemento) á hora de formular a ración para que o amidón poida optimizar a saúde e a produción dos animais.

Analizando este último factor, o estado fisiolóxico da vaca, á hora de formular a ración, as recomendacións son:

-Vaca fresca: Ata os 10 ou 14 días despois do parto

As vacas recén paridas están nun estado lipolítico e corren un maior risco de trastornos metabólicos. Estas vacas necesitan precursores da glicosa e as racións deben conter altas concentracións de amidón na medida do posible. Sen embargo, as vacas neste estado tamén teñen menor masa de bolo alimenticio no rume, o que aumenta o risco de acidoses ruminal e abomaso desprazado.

Por tanto, as fontes alimenticias con amidón altamente dixerible deben limitarse durante este período que dura ata dúas semanas para a maioría das vacas, pero aínda máis para as vacas con excesiva condicións corporal ao parto. É dicir, a fariña de trigo, de cebada, o millo en copos de baixa densidade e o ensilado de millo húmido e maduro (máis de 1 ano de idade) deben limitarse para permitir maiores concentracións de amidón (e precursores da glicosa) con menor risco de acidoses e abomaso desprazado.

Tras o parto débese limitar a inxesta de amidón

Complementar as dietas a base de millo ensilado con millo moído seco funciona ben para este tipo de ración, cunha concentración de amidón total de ata un 28% da materia seca, dependendo da fermentabilidade do amidón no silo de millo.

Como o consumo de alimento vese menos limitado pola distensión ruminal durante este período, e é desexable un maior bolo alimenticio no rume, a concentración de forraxe FND (Fibra Neutro Deterxente), debe ser superior ao 23% da materia seca e o uso de fontes de fibra non efectiva deberíase limitar a diluír a concentración de amidón, se é necesario.

-Ración entre o comezo e a metade do período de lactación:

As vacas a principios ou a mediados do período de lactación teñen altos requirimentos de glicosa para a produción de leite e dedican relativamente pouca enerxía ás reservas corporais. Neste período responden ás racións de forraxe con menor concentración de FND, e con amidón altamente fermentable.

En pico de lactación as vacas requiren máis amidón, chegando ao 30% da materia seca da ración

A concentración de amidón das racións debe estar no rango do 25 ao 30%, aínda que a concentración óptima depende da competencia polo espazo de pesebre, cama, porcentaxe de forraxe dixestible, fermentabilidade do amidón…etc. As racións con máis amidón e menos saciantes xeralmente aumentan o pico de produción de leite e diminúen a perda de condición corporal no comezo da lactación.

Non obstante, unha vez que as vacas repoñen a súa condición corporal perdida no comezo da lactación, debe cambiarse a unha dieta de mantemento con menor concentración de amidón e fermentabilidade ruminal.

-A ración de mantemento:

A ración de mantemento é a compoñente clave da formulación da ración/sistema de agrupamento para aumentar a saúde e a produción das vacas. O obxectivo da ración de mantemento é manter a produción da vaca e a condición corporal ao longo do resto da lactación.

As vacas deben iniciar esta ración cando están a recuperar a súa condición corporal e esta chega a 3. Se seguen recibindo unha ración alta en amidón tenderán a engordar e, por tanto, correrán o risco de sufrir enfermidades metabólicas tras o parto. Baixar a concentración de amidón na ración debería evitar que as vacas sigan engordando, á vez que se mantén e posiblemente mellórase a inxesta de penso, e a produción de leite e de graxa láctea.

Neste sentido, a concentración óptima de amidón depende da produción de leite do rabaño, pero probablemente será do rango do 18 ao 22% da materia seca. Débense evitar as fontes de amidón altamente dixeribles (o millo de alta humidade, millo ensilado antigo, restos de panadaría…etc.). O millo seco moído é unha excelente fonte de amidón porque ten menor dixestibilidade ruminal (en torno ao 60%), pero unha alta dixestibilidade total do tracto (superior ao 90%).

Na fase de mantemento requírese menos amidón na ración e menos fermentable

A concentración de amidón na ración de mantemento debe conter a suficiente, pero non excesiva, concentración de forraxe con fibra neutro deterxente (FND) para manter a inxesta de materia seca, e pódense usar fontes de fibra non forraxe para diluír o amidón á concentración desexada, como polpa de remolacha, pensos de glute de millo, cascas de soia..etc.

É esencial revisar a condición corporal das vacas secas para axustar a concentración de amidón da dieta de mantemento ao longo do tempo.

Conclusións:

-A concentración e a fermentabilidade ruminal do amidón son moi variables nas racións dadas ás vacas en lactación, e teñen grandes efectos sobre o consumo de alimento, a partición da enerxía, a produción de leite e a saúde.

-A concentración óptima de amidón e as fontes de amidón nas racións varían coa condición fisiolóxica das vacas, que cambia ao longo da lactación.

-As vacas deben ser alimentadas con racións diferentes ao longo da lactación para sacarlle o máximo proveito aos coñecementos existentes sobre o amidón na nutrición.

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *

Solicitamos o seu permiso para obter datos estadísticos da súa navegación nesta esta web, en cumprimiento do Real Decreto-ley 13/2012. Si continúa navegando consideramos que acepta o uso das cookies. OK | Máis información