Galego
Os montes de varas, unha figura de propiedade característica das comarcas da Fonsagrada e Ancares, regularanse nos próximos meses, segundo as previsións que manexa a Xunta. O obxectivo é poñer en marcha un rexistro público e avanzar na constitución e posta en funcionamento dos montes de varas, que abarcan alomenos 7.800 hectáreas na comunidade.
A Administración ten identificados 27 montes de varas, dos que a gran maioría, 21, están nas comarcas da Fonsagrada e Ancares, pero non descarta que aparezan novos montes de varas en toda Galicia unha vez se cree o rexistro público. A parte da zona oriental de Lugo, Medio Rural ten constancia doutros tres montes de varas na provincia (2 na Terra Cha e 1 na Mariña lucense), así coma doutro no Barbanza (A Coruña), e doutros 2 na provincia de Ourense (A Limia e Miño-Arnoia).
O funcionamento dos montes varas sitúase a medio camiño entre o monte veciñal e a propiedade particular. O terreo é considerado un proindiviso común sobre o que os veciños propietarios adoitaban facer un reparto de porcións individuais de monte para o seu aproveitamento particular. Esa participación no monte de varas é posible mercala ou transmitila por herdanza. Dáse ademais a circunstancia de que a participación no monte adoita ser desigual entre as distintas casas do lugar.
Montes de varas en Galicia.
Desde a Consellería do Medio Rural estase a traballar nunha normativa que regule os montes de varas. A cuestión foi tamén levada polo grupo popular á comisión de Agricultura do Parlamento, onde tódolos grupos coincidiron en que era positiva a regulación. Desde o Bloque, o deputado Xosé Luis Rivas ‘Mini’ sinalou que consideraba preciso buscar fórmulas de xestión en común dos montes de varas para superar o minifundismo.
Situación actual
En alomenos dous montes de varas, na Fonsagrada e en Becerreá, xa se están impulsando Sociedades de Fomento Forestal (Sofor) para o seu aproveitamento en conxunto, unha opción que podería ser extensible a máis montes. Boa parte dos montes de varas permanecían ata agora sen constituír e cunha xestión en precario.
Nos Ancares, David López, técnico da cooperativa A Carqueixa, está apoiando a constitución de varios montes de varas coa figura provisional de asociacións sen ánimo de lucro. “A cuestión básica é que os montes de varas teñan unha xunta xestora que poida chegar a acordos, por exemplo para o aluguer de pastos, e que poida solicitar subvencións para a xestión do monte” -explica David-. “Non estamos falando de montes produtores, senón de montes que na maioría dos casos teñen unha función protectora do medio”, precisa.
