¿Como combaten en Sudamérica a invasión de avespas exóticas?

Arxentina e Chile, entre outros países, están a sufrir desde os anos 90 a expansión da Vespula Germánica ou Avespa Chaqueta Amarela, unha especie invasora que causa danos similares á Vespa Velutina. Coñecemos como as combaten en Sudamérica e que se pode aprender para loitar contra a avespa asiática en Europa

¿Como combaten en Sudamérica a invasión de avespas exóticas?

Vespula Germanica atacando a unha abella

A Vespula Germanica, tamén coñecida por chaqueta amarela ou Yellow Jacket en inglés, polas bandas amarelas do seu abdome, é unha avespa orixinaria da rexión Mediterránea e que nos anos 90 chegou a Arxentina, colonizando o cono sur do continente, incluíndo Chile ou Urugay, así como o sur de Australia e de Nova Zelandia.

Do mesmo xeito que a Vespa Velutina, a súa expansión fóra do seu hábitat orixinal é froito da globalización e, aínda que en menor medida que a avespa asiática debido ao seu menor tamaño, a Chaqueta Amarela tamén está a provocar importantes danos nas colmeas, as plantacións de froiteiras e viñedos e no sector turístico. O seu ciclo biolóxico tamén é moi parecido ao da Velutina, aínda que os niños son algo menores, pero podendo albergar até 6.000 individuos.

“Son todo un problema. Nos últimos anos recibimos numerosas consultas técnicas de organismos vinculados ao turismo e á produción; en especial do sector apícola, que se queixa polos danos”, recoñece Juan Corley, investigador independente do Conicet e titular do laboratorio de Ecoloxía de Insectos do Instituto Nacional de Tecnoloxía Agropecuaria (INTA), da provincia arxentina de Bariloche.

Cando atacan unha colmea en busca de mel e de pole chegan mesmo a desprazar ás abellas que a habitan, deixándoa baleira. Ademais, a súa necesidade de azucres lévaas tamén a nutrirse de froitas maduras, xerando danos sobre as producións de framboesas e mazás. Como ademais son carnívoras, as Chaquetas Amarelas buscan a carne para satisfacer as necesidades de proteína das súas larvas. E conséguena tanto no gando ferido e a carroña, como entre os restos de lixo e as grellas dos cámpings, pero tamén de poliños e dunha infinidade de insectos, cun incalculable dano no medioambiente.

“No outono, cando se necesidade de proteínas é maior, vólvense moi voraces e morden mesmo á xente”, asegura o investigador do Conicet, quen sostén que o seu impacto sobre o turismo é mesmo maior ao que causan nas actividades produtivas.

Nada que non nos soe dos estragos que está a provocar a Avispa Velutina en Galicia e noutras rexións de Europa.

Os cebos tóxicos son de momento a estratexia máis efectiva para combater á avespa Chaqueta Amarela

Do mesmo xeito que en Europa coa Velutina, de momento en Arxentina están a traballar con métodos de control paliativos. “É importante lembrar que o problema das chaquetas non posúe solucións máxicas ou instantáneas. Isto ten moito que ver coa complexidade biolóxica do problema (hábitos da especie, lugares onde nidifica, característica do ambiente). Algúns resultados das nosas investigacións contribúen a aliviar localmente o problema”, explican desde o Grupo de Ecoloxía de Poboacións de Insectos INTA EEA Bariloche.

Así, en canto ás recomendacións de control, este organismo público arxentino son trampeo primaveral para capturar ás raíñas fundadoras. As trampas son idénticas ás empregadas en Europa, utilizando como líquido atraente cervexa ou vinagre de mazá rebaixado con auga, para as obreiras ou un anaco de carne con graxa nas épocas de outono.

Ademais, o Laboratorio de Ecoloxía de Insectos do INTA EEA Bariloche puxo a punto un método de control sobre a base dun cebo preparado cun tóxico. Trátase do Amaxis® Fipronil , desenvolvido conxuntamente coa multinacional Bayer.

Este veleno, é un neurotóxico que é efectivo en doses moi baixas. Desta forma, as avespas obreiras levan o veleno até o niño e transmítese a toda a colonia por trofalaxia, o mecanismo mediante o que as avespas e outros insectos sociais aliméntanse uns a outros e transmítense feromonas.

Desde o INTA destacan tamén que como é específico para insectos, é pouco tóxico para vertebrados en xeral. Está comercialmente dispoñible en Arxentina na maioría dos locais relacionados coa venda de velenos para insectos.

En todo caso, os investigadores arxentinos advirten de que “ambos os métodos -o trampeo e os cebos tóxicos- alivian o problema da chaqueta amarela localmente e só durante o verán en que se realice o tratamento. A área tratada nun verán será con seguridade invadida por avespas raíñas na seguinte”.

Chile: Uso de cebos tóxicos e campaña nacional “!Avíspate, atrapa á raíña chaqueta amarela!

Chile é outro dos países máis afectados pola expansión da avespa Chaqueta Amarela. Con todo, aquí as administracións si que se implicaron en combatela coordenadamente. Así, o Ministerio de Agricultura, en colaboración coa Federación Rede Apícola Nacional e investigadores do organismo estatal Instituto de Investigacións Agropecuarias (INIA) puxeron en marcha a nivel nacional a campaña “!Avíspate, atrapa a raiña haqueta amarela!?, www.avispa-t.cl , na que se ofrece formación e información a toda a sociedade para combater esta especie invasora, mediante a captura de raíñas.

Neste caso, as recomendacións do INIA para un manexo desta praga son:

-Unha correcta identificación da avespa chaqueta amarela, pois axuda á aplicación dun control correcto, oportuno e eficiente.

-Entre setembro e novembro (primavera austral), o control de raíñas pode efectuarse sobre a base da alarma que entrega o programa www.avispa-t.cl e mediante o uso de trampas desbotables, que conteñen auga e vinagre de mazá en partes iguais. Estas trampas débense situar cada 50 metros, en lugares onde se observou avespas chaqueta amarela a tempada anterior, ou onde se mantén madeira amoreada ou árbores con moitos insectos producindo melaza. Recoméndase instalar a trampa a dous metros de altura, evitando o sol directo.

-Cando non houbo control eficiente de raíñas, é máis relevante o control de obreiras utilizando cebos. Actualmente, o único rexistrado en Chile é Vespugard, desenvolvido por INIA, que consiste nun cebo cárnico mesturado cun insecticida en moi baixa dose e de lenta acción, que logra controlar ás larvas e provocar, finalmente, a morte do niño.

Outros cebos comerciais rexistrados son o Actara 25 WG e o Alsystin 480 SC. O Vespugard, recomendado polo INIA, está composto por Fipronil 1,5 DP, o mesmo principio activo que o desenvolvido por Bayer en Arxentina.

Investigacións no uso de fungos:

O INIA de Chile tamén está a investigar o uso de fungos prexudiciais para a Vespula Germanica, algo que tamén se está investigando en Europa para combater a Vespa Velutina.

En concreto, os investigadores avaliaron o efecto dos Fungos Entomopatóxenos (HEP), illando 59, dos que 29 corresponderon ao fungo Metarhizium anisopliae (Qu-M) e 30 a Beauveria Bassiana (Qu-B).

“Todos os illamentos presentaron algún grao de mortalidade sobre as avespas chaqueta amarela, sendo a cepa de Beauveria Bassiana B941 a que obtivo mellores resultados , cun 100% de controla ao noveno día de aplicada a cepa”, conclúen os autores do estudo.

Os fungos HEP son altamente específicos sobre os insectos aos que parasitan. Desta forma, as cepas de fungos que presentaban maior mortalidade sobre avespas foron tamén aplicadas sobre abellas, determinándose que a cepa Qu-B941 da Beauveria Bassiana é a cepa que provoca unha maior mortalidade sobre as avespas e un menor efecto supresor para as abellas, comprobándose a súa alta especificidade.

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *

Solicitamos o seu permiso para obter datos estadísticos da súa navegación nesta esta web, en cumprimiento do Real Decreto-ley 13/2012. Si continúa navegando consideramos que acepta o uso das cookies. OK | Máis información